Tüp Bebek Tedavisi Kaç Kez Denenir?

Tüp bebek, oldukça başarılı bir yardımcı üreme yöntemidir. Başarılı olmasına rağmen hiçbir tüp bebek merkezi %100 bir başarı oranı veremez. Tedavi sürecinde, tüp bebek aşamalarında ya da kaliteli embriyoların transfer edilmesinde bile olumsuz sonuç alma riski bulunur. Tüp bebek deneme sayısı için belirli bir sınırlandırma yoktur. Anne ve baba adayları diledikleri kadar tüp bebek denemesi yapabilirler. Bu denemeler, maddi ve manevi bir gücü gerektirmektedir. Bunu sağlayabilen çiftler denemelerine devam edebilir. Ancak akıldan çıkarılmaması gereke, 3 deneme ardından başarı şansının belirli bir oranda artmayacağıdır. Uygulanan üç tüp bebek denemesine rağmen başarı elde edilememesi durumu ‘’tekrarlayan tüp bebek başarısızlıkları’’ olarak geçmektedir. Tekrarlayan tüp bebek başarısızlıkları için çeşitli alternatif yöntemler bulunur.

Başarıya ulaşamayan bebek tedavileri ardından, embriyonun rahme neden tutunamadığı, tedavinin neden başarısız olduğu araştırılmalıdır. Fakat tedavinin, laboratuar sürecinden ve embriyo transferi aşamasına dek herhangi bir hata ya da göz ardı edilmiş bir problem tespit edilememiş ise sorunun kaynağını bulmak gittikçe güçleşir. Tüp bebek tedavisi ardından ardından tüp bebeğin başarılı olamamasına yol açabilecek çeşitli sorunlar mevcut olabilir. Bundan dolayı da bu sorunun cevabını bulmak oldukça güçtür.

Tüp bebek neden tutmaz?

Şayet kadının yaşı ilerlemişse, tüp bebeğin tutma şansı azalır. Yaşın ilerlemesi ile genetik risklerde artış meydana gelir. Yumurtalıkların uyarılması için kullanılan ilaçlara istenilen yanıtın gelmesi daha zorlaşır. Yumurta rezervlerinde yeterince faydalanılamaz, yumurtalarda oluşabilecek morfolojik sorunlar sebebiyle de gebeliğin gerçekleşmesi güçleşir.

• Erkek adayın spermleri ile ilgili sorunlar,
• rahim duvar kalınlığının yeterince kadar kalın olmaması,
• Hastanın kullanması gereken ilaçları zamanında kullanmaması,
• Doktorun tavsiye ettiği dozların üstünde ya da altında ilaç kullanımı,
• Beslenme düzenine dikkat etmemek gibi faktörler tüp bebeğin başarısız olmasına sebep olabilir.

Tüp bebek tedavisi sonrası embriyoların rahim duvarına tutunması

Tüp Bebek tedavileri için kadında gelişen embriyoları arasından tutunma potansiyeli en kaliteli olan embriyolar seçilir. Bu embryolar daha sonra anne adayının rahmine transfer edilir. Embriyolar transfer edildikten sonra, tutunduğu bölge olan rahim duvarı, kontrol edilebilen bir alan değildir. Rahim zarı kaynaklı ve tıbbi olarak sebepleri net olarak açıklanamayan sebepler kaynaklı olarak tutunma meydana gelmeyebilir. Bunun çeşitli sebepleri mevcuttur. Bu sebeplerden rahim zarı ile ilgili olanları ise:

Rahim zarı (endometrium) kalınlığı

Bu kalınlığın yaklaşık olarak 8-10 mm olması gerekmektedir. Ancak bu kalınlık çeşitli sebeplerle yeterli olmayabilir. Kadının enfeksiyon öyküleri, cerrahi girişimler ve çeşitli sebeplerle zarar görmüş rahim zarı, incelebilir. Bu sebeple de bebek sahibi olmak için zorluk çekilebilir.

Rahim duvarında yapısal hastalık tespit edilememesi

Ultrasonla tespit edilebilecek myom, polip gibi yapı sorunları, embriyonun beslenmesini ve gelişmesini kötü etkileyebilecek perde (septum-subseptum), yapışıklık gibi problemlerin tüp bebek tedavisine başlamadan araştırılması ve takip edilmesi oldukça önemlidir.

Tüp bebek neden tutmaz?

Bebeğin gelişimi ve oluşumu tek bir mekanizma ile açıklanamayacak kadar karışıktır. Bilim dünyasının hala açıklayamadığı mucizevi bir olay olarak geçer. Çok çeşitli ve komplike durumların bir arada bulunması sebebiyle gebelik basit bir şekilde anlatılamaz.. Tüp bebek tedavilerinin neticesi başarılı olmayan anne ve baba adayları, tekrar bir tüp bebek tedavisine başlatılmadan ilk tedavinin neden başarısız olduğu ile ilgili araştırma yapmalı, bu sebebin çözülmesini sağlamalı ve tedaviye öyle başlamalıdı.

Birincil nedenler

• Bebeğin gelişiminden görevli olan embriyonun genetik yapısının bozuk olması,
• Yumurta gelişimi süresince anne adayının alması tavsiye edilen ilaç protokollerinin doğru olmaması,
• Embriyonun geliştiği kültür ortamlarının yetersizliği,
• Embriyo dış zarının kalın olması gibi embriyo kaynaklı faktörler embryoların tutunmasını sebebi ile tüp bebeğin tutması önünde engel teşkil eder.

İkincil nedenler

• Endometrium şeklinde tabir edilen rahim iç duvarını etkileyen doğumsal rahim problemleri,
• Embriyonun tutunmasını kötü etkileyen rahim içinde bulunan polip, myom, yapıları,
• Daha önceki enfeksiyon ya da küretaj dolayısıyla yaşanan yapışıklıklar,
• Embriyonun rahim içinde tutunmasını ve bu sebeple de büyümesini etkileyen pıhtılaşma fonksiyon bozuklukları,
• Kadında genetik ya da sonradan meydana gelen immunolojik yani savunma mekanizmaları sorunları,
• İyi kalitede embryoların transfer edilmesine rağmen gebeliğin rahimde tutunmasını engelleyebilir ve hamilelik gerçekleşmez.

Üçüncül nedenler

• Çocuk sahibi olma konusunda zorlanan anne ve baba adayları için en yaygın sebeplerden biri de çikolata kistidir.
• Çikolata kisti tıbbi literatürde endometriosis hastalığı olarak geçer. Toplum arasında yaygın olarak görülen bir hastalıktır.

Bebek sahibi olma konusunda güçlük çeken anne adaylarında yaygın olan bir diğer sebep ise tüplerin tıkanması ve şişmesi durumlarıdır. Bu durumlar düzeltilebilir sorunlardır. Tüp bebek tedavisi de bu sorunların düzeltilmesini destekler. Bunların dışında yaygın olarak;

• hidrosalpenk sorunu görülebilir.
• tüplerde daha önceden geçirilmiş enfeksiyon
• uygulanmış karın içi operasyonları bebek sahibi olmaya engel olabilir.

Tüp bebek tedavisi en fazla kaç kere yapılabilir?

Tüp bebek tedavisinde, deneme sayısında bir kısıtlama yoktur. Ancak tedaviler, güvenilir merkezlerde uygulanır ise, ancak sonuç alınması söz konusu değil ise deneme sayısı arttıkça başarı şansında azalma yaşanacaktır. Özellikle de kadının yaşı ilerlemiş ise bu şans daha da azalma gösterecektir. Herhangi bir sağlık sorunu olmayan anne ve baba adayları dahi bebek sahibi olmakta güçlük çekebilir. 8 ya da 10. tüp bebek tedavisi ardından gebe kalabilen adaylar da mevcuttur.

Hangi durumlarda tedavi iptal edilir?

• Yumurtaların işlevlerinin yeterli olmaması durumunda tedavi iptal edilir.
• Yumurtaları erken çatlaması durumunda tedavi iptal edilir.
• Elde edilmiş yumurtaların döllenmemesi durumunda tedavi iptal edilebilir.
• Bölünmesi beklenen ancak bölünmeyen döllenmiş yumurtalar söz konusu ise tedavi iptal edilebilir.
• Erkeğin sperm üretimi mevcut değil ise, meniden ya da testislerden sperm bulunamıyor ise tedavi iptal edilebilir.
• Normal bir embriyo tespit edilememiş ise ,embiryo transferleri yapılma ve tedavi iptal edilir.