Tüp Bebekte Sperm Tedavi
Bebek sahibi olamayan çiftlerin en gözde tedavisi tüp bebek tedavisidir. İster anne ister babadan kaynaklanan bir sorun olsun bu tedavi yoluyla anne ve baba olma şansınız var. Günümüzde kısırlık ve kısırlık tedavisi eskiden olduğu gibi bir tabu şeklinde değil aksine gelişmiş tıp ve hala gelişen bilgiler sayesinde yeni bir umut ve olağan bir durum.
Öncelikle bebek sahibi olmak istediğiniz andan itibaren doğal yollardan yaptığınız denemeler başarısız çıkarsa umutsuzluğa kapılmak yerine çok güvendiğiniz ve başarısından emin olduğunuz bir doktor ile görüşmeye başlayın. Sorun ister anne adayında ister baba adayında olsun ilk olarak eşlerin birbirine olan saygısı ve anlayışı tedaviyi açık ve net olarak etkileyen unsurdur bunu unutmayalım. İlk denemede % 100 başarı beklemek ise tüp bebek tedavisine baştan yanlış yaklaştığınız anlamına gelir. Bu tedavide en iyi spermler ve en iyi embriyolar seçilebilir ancak bu kesin bir gebelikten söz etmemiz için geçerli bir sebep değildir. Gebelik gerçekleşse bile düşük ihtimali yaratan DNA’sı bozuk spermler var olabilir. Bu nedenledir ki tüp bebek tedavisinde özellikle uzman bir doktor seçimi ve titiz bir çalışma şarttır. Yanlış embriyo seçimi ya da gerçekten sağlıklı spermlere ulaşma konusunda sıkıntı yaşanıyorsa tedavi başlı başına hüsrana uğrayabilir. Günümüzde ucuz fiyatlarda ve yeterince titizlikle yapılmayan tedavilere lütfen maddi açıdan daha rahat diye başvurmayalım. Baba adayından kaynaklanan sorunlar genellikle sperm sayısıyla ve sperm kalitesiyle ilgilidir. Tüp bebek tedavisinde ise önem arz eden konu sperm sayısı değil hiç sperminiz olup olmadığıdır. Günümüzde sadece tek bir sperm bile spermin sağlıklı olması koşuluyla tüp bebek tedavisi için yeterlidir. Tüp bebek tedavisinde hemen hemen her türlü kısırlık sorunları tedavi edilmektedir. Tüp bebek anne ve babadan alınan üreme hücrelerinin vücut dışında uygun ortam dahilinde döllenmesini sağlamak anlamına gelir. Döllenen yumurtalar ardından anne adayına yeniden nakledilir. Döllenen yumurtalar embriyo adını alır. Aslında tüm bu süreç standart hamilelik sürecinden hiç de farklı değildir.
Erkekte Kısırlığın Gelişme Nedenleri
Bunlardan en yaygını az önce bahsettiğimiz gibi sperm sorunlarıdır. Bu diğer kısırlık nedenlerine oranla %75 yaygın olan bozukluktur. Baba adaylarında bazen neredeyse hiç sperm üretimi olmayabilir bazen ise çok az sperm sayısıyla karşı karşıya kalabiliriz. Bir diğer nedeni ise spermlerde sabitlik yani hareket etmeme sorunudur. Sperm hareketi gerçekleştirmeyince yumurtanın döllenmesi imkânsız hale gelir. Spermlerde yapısal olarak bozukluklar da mevcut olabilir. Böyle bir durum karşısında yumurta döllenmesi yine imkânsız olacaktır. Eğer yapısal bir bozukluk tespit edilirse bunun nedeni birtakım testlerle anlaşılabilir ancak bu her zaman mümkün değildir. Ayrıca, bazen vücut sperm üretir bunda bir sıkıntı yoktur ama sperm meniye hiç ulaşmayabilir. Eğer herhangi bir darbe aldıysanız ya da mikrop kaptıysanız bu durum kanallarınızın tıkanmasına neden olmuş olabilir. Erkek spermi testislerde üretilir yani zarar görmüş bir testis sperm sayınızı ve kalitenizi düşürerek sizi kısırlaştırabilir.
Sperm Bozukluğu Nedenleri
Erkekteki sperm hücreleri oluştuktan itibaren yumurtaya ulaşabilmek için en az 5 metre yol kateder. Üreme hücrelerini etkileyen önemli unsurlar dış etkenler de olabilir örneğin sigara içmek, alkol almak veya uyarıcı maddeler kullanmak kısacası dış zararlı etmenler de baba olmanıza engel oluyor olabilir. Çoğunlukla ise sperm yapısındaki bozukluk nedeni DNA’dır. Eğer durum DNA’dan kaynaklı bir sorunsa tüp bebek tedavisi pek de yararı dokunabilecek bir tedavi olmayabilir. Bu yapısal soruna sahip spermler düşük riski çok yüksek gebelikler meydana getirebilir. Erkekte tüp bebek uygulamasının en önemli kısmı en sağlıklı ve düzgün hareket eden, yapısal olarak düzgün olan spermi seçmektir.Sperm yapısında bozukluk olmasa dahi yani sperm sağlıklı olsa bile %15 gibi bir oranla DNA bozukluğu ihtimali vardır. Bu tarz DNA’sı bozuk spermler sağlıklı embriyo kalitesini düşürmektedir. Ancak araştırmalar gösteriyor ki oran %17’nin altındaysa tüp bebek tedavisi yüksek oranlarda işe yarıyor.
Erkekte Kullanılan Tüp Bebek Yöntemleri
Erkeklerde hiç sperm bulunmaması sonucu oluşan kısırlıklarda inceleme ve araştırmaların ardından spermin taşındığı kanallara bakılması mümkündür çünkü içeride sperm bulunma olasılığı vardır. Eğer bu şekilde bile sperm elde edilemiyorsa testislerden sperm elde etmek mümkündür ve bu da tüp bebek tedavisindeki bir yöntemdir.
Testislerden Sperm Elde Etme
Eğer semende sperm bulunmuyorsa ve kanallarda tıkanıklık yoksa testislerden sperm elde edilebilir. Tabi ki bu cerrahi işlemlerle ve yapılan testlerin ardından mümkün olabilir. Ya da eğer var olan spermler hareketsiz ise döllenme sağlanamıyorsa yine testislerde daha sağlıklı ve hareketli bir sperm bulunabilir. Testislerden sperm elde etme işlemi kadının yumurtalarının toplanma zamanında ya da bir önceki günde yapılabilir. Hastanın durumuna göre bu işlem lokal anestezi veya genel anestezi altında uygulanır. Alınan dokular incelenerek sperm olup olmadığı araştırılır. İşlem günümüzde mikroskop altında yapılır. Baba adayında istenilen sağlıkta sperm bulunursa annenin yumurtaları toplanır ve artık mikroenjeksiyon işlemi yapılır. Eğer sperm bulunamazsa anne adayının yumurtaları toplanmaz tedavi bitirilir. Fakat bazı durumlarda sperm bulunmasa bile yumurtalıklarda aşırı uyarılma riskine karşı yumurta toplaması yapılır. Sadece bir sperm yolu tıkanıklığı söz konusu ise özel iğneler yardımı ile sperme ulaşılabilir.
Mikroenjeksiyon nedir?
Vücutta bulunan ve elde edilen en sağlıklı ve en hareketli spermin yumurtanın içine doğrudan enjekte edilmesi ve döllenmesini mecbur kılmanın bir yolu mikroenjeksiyondur. Bu yöntem ağır bir kısırlık gösteren ve spermi tam hareketsiz baba adayları için ideal bir yöntemdir. Hareketsiz spermler yüzünden yaşanan döllenme sorununa kesin çözümdür. Yumurtalar yine bazı ilaç ve iğnelerle uyarılır. Uyarılan yumurtaların üst katmanındaki hücreler soyulur. Sonrasında yumurtalara tutucu pipetlerle destek sağlanır ve bu teknik her bir yumurtaya yapılır. Daha sonra elde edilen sperm özel koşullar altında yumurtaya enjekte edilir. Döllenmesi doğal yollarla olmayan yumurtalar 24-48 saatlik bir zaman diliminden sonra kontrol edilir. Kontrol edilen yumurtalar sonrasında rahme yerleştirilir ve hormonal destek tedavisine başlanır.
Sperm Dondurma ve Çözme
Sperm dondurma işlemleri hastadan istenildiği an sperm elde edememe durumları için yapılan bir tedavidir. Mikroenjeksiyon tedavisi kullanan hastalar için sürekli aynı işlemi kullanmak hem maliyetli hem de fiziksel açıdan yorucu olacağı için elde edilebilecek kadar sperm elde edilir ve dondurma işlemi uygulanır. Bilindiği üzere tüp bebek yönteminde de ilk seferde başarı en fazla %40’larda seyreder. Eğer eşinizde birtakım kısırlık sorunları yaşıyor ise daha fazla deneme için daha fazla sperme ihtiyaç duyulabilir. Aynı zamanda kanser hastalığında uygulanan radyoterapi veya kemoterapi üreme hücrelerini fazlasıyla olumsuz etkilemektedir bu nedenle tedavi göreceği kesin olan hastalarda sağlıklı spermleri saklamak için de sperm dondurma işlemi çok büyük önem arz eder. Mastürbasyon veya mikroenjeksiyon ya da diğer sperm elde etme yoluyla elde edilen spermler krioprotektan sıvı nitrojenin içine ve -196 derecede koyulur. Dondurulan spermler istenildiği zaman çözülerek kullanılabilir.
Comments