Tüp bebek tedavisi
Kısırlık, bir sene boyunca korunmadan yaşanan cinsel ilişkiye rağmen hamilelik sağlanamaması durumudur. Hamilelik sağlansa dahi tekrarlayan şekilde düşük ile sonuçlanan hamilelik sorunlarının yaşanması da kısırlık problemi sayılır. Türkiye’de kısırlık problemlerinin görülme oranı ortalama olarak %15′tir. Bebek sahibi olan bir anne ve babanın, gebe kalma ile ilişkili olarak babaya ve anneye ait herhangi bir problem olmadığı halde, düzenli cinsel ilişki yaşanmasına rağmen her ay gebe kalma ihtimali sadece %25’tir. Bir yılın sonunda toplumda adayların %80′i hamilelik sağlayabilmekte, ama %15′i infertilite yani, kısırlık sorunu ile karşılaşmaktadır.
Genellikle, gebelik sağlayamayan çiftlerin %40′lık bir sürecinde baba adayı kaynaklı bir sorun söz konusudur. %15’lik bir kısımda ise, anne adayına ait yumurtlama, diğer %15 adayda rahim-tüpler ile ilgili problemler söz konusudur. %30–40’lık oranı kapsayan kısımda ise, baba adayına ve anne adaylarına ait problemler birlikte gözükür. %15 adayda herhangi bir problem saptanamaz. Buna sebebi bilinmeyen kısırlık denir.
Kısırlık Sebepleri
Anne Adayının Kısırlık Sebepleri;
Yumurtlama Bozuklukları: Kadınlarda düzenli olmayan ya da hiç adet görememe yumurtlama bozukları olarak tanımlanır.
Tüp (kanal) tıkanıklığı ya da hasarı: Tüplerin bir tanesinin ya da ikisinin tıkalı olması durumunda sperm ve yumurta tüp içinde bir araya gelemez. Bu sebeple de döllenme ve buna bağlı gebelik mümkün olmaz.
Endometriosis: Rahim içi dokusunun rahim dışında gelişmesidir. Bazen çok ağrılı olabilir.
Anne adayının yaşı: Anne adayının yaşının ilerlemesiyle yumurtalık rezervleri azalır. Rezervin azalması demek, 35 yaş ve sonrası anne adayları için gebelik ihtimalinin azalmasına sebep olur. 40 yaş ve sonrası için ise bu oran %5′lere düşer.
Çevresel şartlar: Stres, sigara kullanımı, alkol alışkanlığı, iyi olmayan beslenme düzeni, çeşitli ilaçların sürekli kullanımı gebeliğin oluşması olasılığını düşüren hususlardır.
Baba Adayının Kısırlık Sebepleri;
Sperm sayısı, hareketliliği ve morfolojisiyle alakalı sorunlar, kısırlık için en yaygın şekilde karşılaşılan sebeplerdir. Bu durumu saptayabilmek için “Semen Analizi” ismi verilen bir Spermiogram testi yapılması gerekir. Semen analizinin sonuçlarının doğru bir şekilde incelenebilmesi için erkeğin 3-5 gün için cinsel ilişkiye girmemesi gerekir, sonra ise örnek alınır.
Normal olarak, baba adayının sperm sayısı 20 milyon/ml, hareketli sperm oranının %30 ve yapısal olarak normal sperm oranının %4 (Kruger morfoloji değerlendirmesi) değerlerinde ya da üzerinde olması gerekir. Bu değerlerin altında çıkan semen analiz sonuçlarının çıkması doğal yöntemlerle gebeliğin gerçekleşmesi için önemli bir engeldir.
Tüp Bebek Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Tüp bebek tedavisi, tedavi yöntemine ve kısırlık sebeplerine göre değişkenlik gösterebilen bir süreçtir. Uzun ve kısa protokol olarak ikiye ayrılır. Uzun protokol ortalama olarak 45 gün sürer. Bu sürecin ilk 30 günlük bölümü hastanın ilaçlarını evde kullandığı ön hazırlık bölümüdür. Hazırlık kısmından sonra yeni adet döneminde yumurtalıkların uyarım aşaması başlar. Bu süre de ortalama olarak 10 gün sürer. Bu noktadan sonra ise yumurta toplama işlemi, yumurtaların dölleme aşaması ve son aşama olarak da döllenen embriyoların transferi yapılır. Transfer ardından 12 gün sonra kanda hamilelik testi uygulanır. Kısa protokolde ise ön hazırlık dönemi yoktur. Bu protokolde direkt olarak yumurtalıkların uyarımı aşamasına geçilir. Bundan sonraki aşamalar uzun protokolle aynıdır. Kısa protokol ise ortalama olarak 18 gün sürer.
Tedaviye başlamak için uygun dönem nedir?
Tedaviye adetin başladığı ilk gün 1. gün kabul edilir, 2. ya da 3. gün başlanır. İlk önce yumurtalık rezervlerine ultrasonografi ile bakılır. Daha önce yapılmamış ise hormon tahlilleri ve sperm analizi uygulanır. Tahlil sonuçları aşılama tedavisi için uygun çıkar ise rahim filmi ile tüplerin açıklık durumuna bakılır.
Tüp Bebek Aşamaları Ne Kadar Sürer?
Tüp bebek aşamaları özet olarak anne adayının yumurtalıklarından özel tekniklerle yumurta alınır, erkekten alınan sperm örneği vücut dışında laboratuvar ortamlarında birleştirilir. Bu şekilde döllenme sağlanır. Oluşan embriyo anne rahmine transfer edilir. Anne rahmine transfer edilen embriyo gebeliğin oluşmasını sağlayacaktır.
Tüp bebek tedavisi için tanı konulması
Doktorlar tarafından sağlık durumu incelenir ve değerlendirilerek tanı konur. Bu ilk aşamada tedavi tekniği ve uygulanacak olan tüp bebek ilaçlarına karar aşamasıdır.
Hormonların baskılanması ne kadar sürer?
Normal olarak her ay bir yumurta, yumurtlamak için olgunlaşır. Tüp bebek tedavisinde hamileliğin gerçekleşme olasılığını arttırmak için olgun yumurtaların sayısı en az 3’e çıkartılmak için uğraşılır. Bunun için uygun bulunan periyotta ve uygun görülen ilaçlarla hormonların baskılanması yapılır.
Yumurtalıkların Uyarılması
Hormon enjeksiyonları ile yumurtaların uyarılma işlemi yapılır. Uygulanan ilaçlar hastaya, yaşa ve kiloya göre değişkenlik gösterebilir. Yumurtaların gelişimi ultrasonografi ile izlenir.
Yumurta Gelişimi
Ultrasonografi ve kan testleri ile yumurta hücresinin gelişimi takip edilir. Yumurtlamayı arttırmak için hCG enjeksiyonu uygulanır. hCG, doğal bir hormondur. Kadınların yumurtlamasını için uygulanır.
Yumurta Toplama
Vajinal Ultrasononografi ve iğne aspirasyonu yöntemleriyle olgunlaşmış olan yumurtaların toplanma aşamasına geçilir. Uygulama esnasında lokal anestezi ya da sakinleştirici ilaçlar uygulanır. Yumurtaların toplanması yaklaşık olarak 20-30 dakikada tamamlanır.
Yumurta Döllenmesi
Toplanmış olan yumurta hücreleri laboratuvar koşullarında uygun bir ortamda bekletilir. Baba adayından alınan spermler Mikroenjeksiyon tekniği ile yumurta hücresinin içine enjekte etme işlemi uygulanır. Bu uygulama yumurtalar toplandıktan 4-6 saat sonra uygulanır.
Embriyonun Rahme Transfer Edilmesi
Embriyo rahmin içine transfer edilir. Ortalama olarak 48-72 saat devam eden bir bekleyişten sonra embriyonun sağlıklı gelişip gelişmediği ortaya çıkar.
Gebelik Testi
Tüp bebek tedavisinde embriyonun transfer edilmesinden 12 gün sonra gebelik testi uygulanır. Kan testi neticesi durum pozitif ise hamilelik gerçekleşmiştir, negatif ise hamilelik oluşmamıştır.
Comments