Son adet tarihine göre tahmini doğum tarihi 280 gün , 9 ay 10 gün üzerinden 40. gebelik haftasına göre hesaplanır. Bunun için adetleri düzenli olan kadınlarda, son adet tarihinin ilk gününe (SAT) göre tahmini doğum tarihi Nagele kuralı veya kanunu olarak ifade edilen bir formüle göre hesaplanır.
Adetleri düzenli olmayan hastalarda, gebelik haftasının son adet tarihi ile uyumlu olmayabilir. Son adet tarihi bilinmiyorsa; ilk gebelik testi tarihi, gebelikten ilk şüphelenildiği tarih, fetus hareketlerinin ilk hissedildiği tarih fikir verebilir. Ancak muayene sırasında bakılan ultrasonografi ile düzeltilmiş tahmini son adet tarihine göre tahmini doğum tarihi hesaplanabilir.
Gebelik planlaması genellikle bilinçli olarak yapılmaz. Genellikle sürpriz gebelikler yaşanır. Gebeliği bilinçli olarak planlayan kişilerde bunu bazı özel sebepleri olduğundan yaparlar. Bunda en önemli etken, bebeğin doğum tarihinin istenen bir döneme gelmesinin istenmesidir. Sürpriz olarak yaşanan gebeliklerde bebeğin tahmini olarak doğum tarihinin hesaplanması için bazı kriterler bulunmaktadır. Ancak bunlar tamamen tahmini olarak yapılmaktadır. Doğum süreci yaşanırken, çok fazla sayıda etken doğum tarihi üzerinde etkili olabilir. Tahmini doğum tarihi hesaplama, anne adaylarının bu süreçte hazırlıklarına önem vermesini ve doğuma daha bilinçli olarak hazırlanmasını sağlayacaktır.
Tahmini doğum tarihi hesaplama yöntemi
Kabul edilen normal gebelik süresi, rahim içinde ya da döllenme kanallarında yumurtanın döllenmesini takip eden 40 haftalık bir süreci kapsar. Bu süreci son âdetin başladığı tarihten itibaren 40 hafta olarak değerlendirmek gerekir. Yani tahmini olarak doğum tarihini hesaplama yaklaşık olarak gebeliğin 40 haftalık olmasına göre hesaplanır. Fakat gerçekte doğumlar genellikle 40 haftadan daha önce gerçekleşmektedir. Doğumların gerçekleşme haftaları 37 ve 40 arasıdır. Eğer gebelik sırasında erken doğum riski varsa, doğum hesaplanan tahmini tarihten önce gerçekleşir. Bazı gebelik olaylarında ise 41 ve 42. haftalarda doğum gerçekleşebilir. Erkekten gelen spermin, kadının yumurtalıklarından atılmış olan yumurta hücresini döllediği zaman, hamileliğin başladığı kabul edilir.. Fakat gebelik yaşının hesaplamasında gebe kalınan ilişkinin gerçekleştiği gün değerlendirmeye alınmamaktadır. Dünya’da bu hesaplama ile bir standart sağlamak amacıyla, kadının son adet döneminin ilk günü gebeliğin başlangıcı olarak dikkate alınır. Hamilelik yaşının hesaplanmasında da ay kullanılmaz. Gebeliğin süresi normal olarak, insanlarda 280 gün olarak kabul edilir. Bu süre gebelikte 40 hafta devam edecek bir dönem olarak değerlendirilir. Bu sebeple tahmini doğum tarihi hesaplaması yapılırken, son adet kanamasının ilk günü dikkate alınarak hesaplama yapılır. Bu hesaplanan tarih tamamen tahmini olarak yapıldığından, anne adaylarına ve doktora sadece yardımcı olmaktadır.
Hesaplanan tahmini tarihte doğum gerçekleşmezse
Tahmini doğum tarihi, anne adayının son adet gününe göre 40 hafta olarak hesaplanır. Gerçekte son adet tarihine göre hesaplanmış doğum tarihinde, nadiren farklılıklar olabilir. Bu durumda ihtiyaç duyulduğu takdirde, doğum doktorunun yaptığı ultrason ölçümleriyle hesaplayacağı, düzeltilmiş olan doğum tarihi dikkate alınır. Bu nedenle genellikle gebeliğin ilk aylarında anne adaylarına yapılan ultrason ölçüm kağıtları kullanılır. Bu ultrason sonunda verilen kağıtları ya da resimleri dikkatlice korumak gerekir. Eğer anne adayının hem son adet tarihini, hem de ultrason sonucuna göre gebeliği 40 haftayı doldurur ve doğum gerçekleşmezse, bu verilere göre bazı testler yapılır ve bunların sonuçlarına göre herhangi bir sorun varsa, doğum için en fazla 41 ve 42. haftalara kadar beklenerek müdahale edilir.
Tahmini doğum tarihinde doğum gerçekleşmediğinde, sezaryen ile doğum ne zaman yapılır?
Doğum daha önceden hesaplandığı ya da diğer verilere göre geciktiği takdirde, sezaryen kararı alınarak doğumun yaptırılması gerekir. Ancak sezaryen ile yapılması daha önceden planlanırsa ya da kararlaştırılması durumunda genellikle 39 haftada yani hesaplanmış olan doğum tarihinden bir hafta önce gerçekleştirilir. Acil olarak sezaryen yapılması gerekiyorsa, bu gebeliğin herhangi bir haftasında sezaryenle doğum gerçekleştirilebilir. Bu durumda tahmini doğum tarihinin bir önemi kalmayacaktır.
Tahmini doğum tarihi nasıl hesaplanmaktadır?
Gebelerde tahmini doğum tarihini hesaplayabilmek için, Nagele yöntemi kullanılmaktadır. Bu yönteme göre son adet döneminin başlamış olduğu tarihe 7 gün eklenmekte ve bu tarihten 3 ay süreyle geri gidilip kolay bir şekilde tahmini doğum tarihi hesaplaması yapılır. Bu şekilde hesaplanan tahmini doğum tarihi, doğumun gerçekleşebileceği en son tarih olarak dikkate alınmaktadır. Doğumlar genellikle bu hesaplanan tarihlerden önce,yani 37 ve 40 haftaları arasında gerçekleşir. Bazı durumlarda ise hesaplanan tarihten 1 hafta gecikmeli tarihte doğum meydana gelebilir. Bu ölçüler sadece tekil gebeliklerde bu şekilde değerlendirilmektedir. Çoğul gebeliklerin olması halinde ise, doğumlar 40 haftalık gebelikten önce gerçekleşir. Bu doğumlardaki süre genellikle 34 ve 37 haftalar arasında olur. Bu şekilde doğmuş olan bebekler geç preterm olarak tanımlanır.
Doğum tarihi için örnek hesaplama
Örnek 1
Son adet tarihi 10 Haziran olan bir kişinin tahmini doğum tarihi
10 + 7 = 17 Haziran
Haziran’dan 3 ay geriye gidildiğinde Mart = 17 Mart tahmini doğum tarihi olacaktır.
Örnek 2
Son adet tarihi 5 Ocak olan bir kişinin tahmini doğum tarihi
5 + 7 = 12 Ocak
Ocak’tan 3 ay geriye gidildiğinde Ekim = 12 Ekim tahmini doğum tarihi olacaktır.
Tahmini doğum tarihini bu şekilde hesaplayabilmek için anne adayının düzenli bir adet döngüsü olmalıdır. Bu hesaplama yönteminde adet dönemleri düzensiz olan kadınlarda yapılacak hesaplamalar hatalara neden olabilir. Böyle bir durum söz konusuysa, bu durumda ultrason ölçümlerinden faydalanılmalı ve bu şekilde tahmini doğum tarihi hesaplanmalıdır. Aynı şekilde anne adaylarının son adet tarihinden emin olmaması, beklenmeyen şekilde yumurtlamanın erken ya da geç olması ve adet tarihini yanlış hesaplaması ihtimallerini de dikkate almak gerekir. Bu değerler tamamen tahminlere dayalı değerler üzerinden yapıldığından ve doğumun çeşitli etkenlere bağlı olarak gerçekleşmesi söz konusu olduğundan, gerçek doğum tarihi arasında farklılıklar oluşabilir. Bu durumlarda risk almamak için, gebeliğin ilk 3 aylık sürecinde yapılan ultrason tetkiklerinin dikkate alınması ve gerçek doğum tarihine en yakın olacak tarihin belirlenmesi gerekir. Bazı durumlarda tahmini doğum tarihi yanlış hesaplanırsa, anne adayının bebek hareketlerini geç hissetmesi gibi etkiler yaşanabilir. Bu etkenler yüzünden, her türlü alternatif değerlendirilerek, sağlıklı bir doğumun gerçekleşmesi sağlanmalıdır.
Comments