İkiz gebeliklerin riskleri nelerdir?
İkiz gebelik uzun yola giden otobüste, tek koltukta iki kişinin seyahat etmesi gibidir. Hamilelik insanlarda tek bebeğe göre dizayn edilmiş olsa da iki veya daha fazla bebeğin sorunsuz dünyaya gelmesi mümkündür. Ancak çoğul gebelikler tüm problemlerin görülme ihtimalinin arttığı hamileliklerdir. Doktorların çoğu ikiz bir gebeyi takip ederken endişe duyarlar. Bu endişe de haklıdırlar da. Çünkü erken doğumlar, erken gebelik döneminde düşükler, gebeliğe bağlı şeker ve hipertansiyon problemlerinin görülme ihtimali daha fazladır. En önemlisi erken doğum riskindeki artış ve sonrasında yeni doğan yoğun bakım ünitesi ihtiyacıdır. Bazen çok erken dönemlerde yani 20-24 hafta arası olabilen doğumlar yaşam şansını çok azaltır. 24 hafta civarı doğan ve yaşayan bebeklerde ise yoğun bakımda uzun süre kalmanın ve çok erken doğmanın sebep olduğu ağır mental ve nörolojik komplikasyonlar izlenebilir.
Bunların dışında ikiz gebeliğin oluş biçimine bağlı sorunlar da izlenebilir. İkizden ikize sendromu (twintotwin) denen bu problemi anlamak için öncelikle ikiz gebeliğin türlerinden bahsetmeliyiz;
İkiz gebelik tek embriyodan oluşmuşsa tek yumurta ikizi denir. İki bebek birbirinin aynı genetik yapıya sahiptir ve birbirlerine benzerler. Bunun tıbbi adı monokoryonik ikiz gebeliktir. Bebeklerin su keseleri bir zarla ayrılabilir veya ikisi de aynı kesenin içinde yer alırlar. En tehlikeli ve riskin en fazla olduğu durum aynı kesede bulunma durumudur. İkizden ikize sendromu en şiddetli şekilde görülebilir. Bebeklerin plasentaları ortak olduğundan kan dağılımı eşit olmayabilir. Bebeklerden biri fazla beslenirken diğerine daha az kan gidebilir. Sonuçta ikisi de zarar görebilir.
Eğer iki embriyo ayrı ayrı gebelik oluşturuyorsa, buna çift yumurta ikizi denir. Tıbbi adı dikoryonik ikiz gebeliktir. Her iki bebek ayrı genetik yapılardadır. Cinsiyetleri farklı olabilir, aynı olsa bile birbirlerine benzemezler. Bu durumda plasentalar ve su keseleri ayrı olduğu için, ikizden ikize sendromu riski daha azdır.
İkiz gebelikler de aşırı kilo alma, hipertansiyon ve gebeliğe bağlı şeker hastalığı sık karşılaşılan problemlerdendir. Demir eksikliğine bağlı gelişen kansızlık ( anemi) annenin demir depolarının iki bebeğe yetmemesine bağlı artış gösterir. Rahim içerisinin aşırı gerilmesi ve rahimin fazlaca büyümesi doğum sonrası rahimin eski boyutuna dönmesini geciktirebilir. Bu durum hekimlerin endişe duyduğu doğum sonrası kanamalara sebep olabilir. Rahimin kendini toplayabilmesi için çoğu kez doğumdan sonra ekstra ilaç uygulaması gerekmektedir.
İkiz gebeliklerde takip sürecinde farklılıklar var mıdır?
İkiz gebelikler oluşları ve sorunları itibariyle özellik arz ederler. Her ne kadar hekimler hastalarına bu durum doğal olduğu yönünde telkinde bulunsalar da endişe duydukları açıktır. İlk ve son üç ay içindeki kanama ve düşük/doğum riski gebeyi ve hekimini tedirgin eder. Bu nedenle takip süreci bu sorunların var oluşuna göre değişkenlik gösterir. Takip sıklığını belirleyen bir önemli etken de gebenin veya eşinin hatta hekimin endişe durumudur. Genellikle ilk üç ay sonrası aylık takipler önerilirken son üç ay içinde üç haftada bir ile başlayan görüşme aralıkları sıklaşarak haftalığa kadar iner.
Zamanlamanın dışında ikiz gebeliğin tetkik anlamında takibinde bir farklılık yoktur. Kullanılan ilaç ve vitaminler tekil gebeliğe benzerlik gösterir.
Comments