Erken yumurta yetmezliği nedir?
Erken yumurta yetmezliği yani primer yumurtalık yetmezliği, yumurtalıkların depolanması ve salınmasının erken yaşlarla durmasıyla birlikte ortaya çıkan kısırlık nedenlerinden biridir. Erken yumurta yetmezliği gençlik yıllarında gelişebilir veya doğumdan sonra da ortaya çıkmış olabilir.
Erken yumurta yetmezliği olan bir kadının adetleri düzensiz ya da hiç olmayabilir. Kısırlık sorunları ve menopoz benzeri semptomlar yaşaması muhtemeldir. Erken yumurta yetmezliği olan kadınlar için gebeliğin oluşması zordur, ancak imkansız değildir.
Erken yumurta yetmezliğine neden olan şey nedir?
Erken yumurta yetmezliğine yol açan faktör kesin olarak bilinmemektedir. Bazı kadınlarda genetik faktörler veya vücudun bağışıklık sistemi ile ilgili bir sorun rol oynayabilir. Bağışıklık sisteminde bozukluk olduğunda vücut, kendi dokularına saldırabilmektedir. Öyle bir durumda yumurtalık hücreleri de bu dokulardan biri olabilir.
Histerektomi, radyoterapi, pelvik cerrahiler veya kanser tedavisi için yapılan kemoterapi tedavisi sonrasında erken yumurta yetmezliği gelişebilir.
Erken yumurta yetmezliğinin belirtiler nelerdir?
Erken yumurta yetmezliğinin belirtileri menopoz belirtilerine benzemektedir. Menstrüel dönemleri düzensiz olabilir ya da tamamen durabilirler. Ayrıca sıcak basması, gece terlemesi, sinirlilik, vajinal kuruluk, düşük cinsel istek veya uykusuzluk gibi menopoz semptomlarının bazılarına veya hepsine rastlanılabilir.
Erken yumurta yetmezliği nasıl teşhis edilir?
Adetler düzensizleşir veya tamamen durursa, doktorunuz size fiziksel bir muayene yapacaktır. Genel sağlık durumunuz ve birincil over yetmezliği belirtileri olup olmadığı hakkında sorular soracaktır.
Düzensiz dönemlerin olası diğer nedenleri için kan tahlili istenebilir. Ayrıca bir hamilelik testi de yaptırmanız gerekmektedir.
Olası bir yumurtalık yetmezliği olup olmadığını kontrol etmek için, follikül uyarıcı hormonun (FSH) kandaki seviyesi kontrol edilecektir. FSH, vücudunuza her ay bir yumurta bırakması için sinyal veren hormondur. Kanınızdaki FSH miktarı, birden fazla günde normalden daha yüksekse erken yumurta yetmezliğiniz olabilir. Kanınızdaki estradiol (veya östrojen) miktarını ölçmek için de başka bir kan testi yapılabilir. Yüksek FSH’ye sahip iken, çok düşük çıkan östrojen hormonu primer yumurtalık yetmezliğinin önemli bir işaretidir. Çoğu kadın, gebe kalma sıkıntısı nedeniyle bir doktora görününce birincil yumurtalık yetmezliğine sahip olduklarını öğrenir.
Nasıl tedavi edilir?
Erken yumurta yetmezliği tedavisi, belirtilerinizi yönetmenize yardımcı olacaktır. Fakat şu anda yumurtalıkların tekrar düzgün çalışmaya başlamasını sağlayacak bir tedavi bulunmamaktadır. Doktorunuz sıcak basmalarına yardımcı olmak için hormon tedavisi veya diğer ilaçlar reçete edebilir. Hormon tedavisi, bu durumu taşıyan kadınlarda erken kemik kaybını önlemeye de yardımcı olacaktır. Hangi tedavinin sizin için doğru olabileceğini doktorunuzla birlikte karar vermelisiniz.
Erken yumurta yetmezliği olan bazı kadınlar, verici yumurta ve in vitro fertilizasyon (tüp bebek) yöntemini kullanarak hamile kalabilmektedir.
Comments