Gebelikte Karşılaşılabilecek Tehlikeli Durumlar

Gebelikte karşılaşılabilecek tehlikeli durumlar anne adaylarının endişelenmesine sebep olur. . Tüm bunların önüne geçilmesi için anne adayının tebdir alması gerekir. Gebelik, kadınlarda son derece önem verilmesi gereken dönemler arasında yer almaktadır. En doğrusu; gebe kalındığı andan itibaren, doktor kontrolüne girilmesi gerekmektedir. Kadınlarda herhangi bir risk söz konusu olmadığı zamanlarda, 28. gebelik haftasına kadar,  periyodik olarak dört haftada bir kontrole gidilmesi gerekmektedir. Bundan sonra, 36 haftaya kadar her iki haftada bir kontrole gitmeleri, bundan sonraki haftalarda ise, her hafta kontrollerin yapılması gerekir. Gebelikte kadınların riskler açısından değerlendirilmesi, her üç aylık dönemde farklı şekillerde yapılmaktadır. Gebelik süresince kadınların ihmal etmeden hem rutin kontrollerini yaptırması, hem de olabilecek acil durumlarda doktora gitmesi gerekmektedir. Anne adaylarının taşıdığı risk faktörlerinin fazla olması halinde, her belirti önemsenmeli ve bu doktor ile paylaşılmalıdır.

Gebelik dönemlerinde normal kontroller dışında doktora başvurmayı gerektirecek durumlar nelerdir?

Gebeliğin ilk üç aylık döneminde;

Düşük risk taşıyan gebeliklerde yapılan ilk muayene sırasında, ultrason tetkiki yapılmalıdır. Bu nedenle; anne adaylarının, gebeliğin erken döneminde doktora gitmeleri daha faydalı olacaktır. Bu tetkikin amacı, dış gebelik olup olmadığının tespit edilmesidir. Bunun yanında, çoğul gebelikler de bu tetkik ile belirlenmektedir. Bu sırada yapılacak tetkikler ve belirlemeler, anne adayının gebelik süresince yapılacak takiplerinin seyrini belirleyecektir. Muayene sırasında, anne adayının tansiyon ölçümü, kan grubunun belirlenmesi, tam idrar kültürü ve tam kan tahlili yapılır. Bu dönemde toksoplazma ve rubella antikorlarının belirlenmesi oldukça önemlidir. Gebelikte ilk 8 haftada olabilecek kanamalar bir dış gebeliğin belirtisi olabileceğinden, kanama az bile olsa acilen doktora gidilmelidir. Kanama öncesinde çoğunlukla leğen kemiğinin olduğu yerde hafif bir ağrı gözlenmektedir. Bu dönemde oluşacak kanamalar, düşük sebebiyle de olabilir. Bu dönem, gebelikte düşük riskinin en yüksek olduğu dönemdir. Bu nedenle, doktor kontrollerinin ihmal edilmemesi gerekir.

Gebeliğin ikinci üç aylık döneminde;

Bu dönemde anne adayları rutin doktor ziyaretlerinde, bazı tetkiklere tabi tutulacaktır. 16 ve 18. haftaların arasında yapılacak üçlü testle, bebeğin down sendromu gibi risk faktörleri belirlenmektedir. Gebeler ilk hamileliklerinde, bebek hareketlerini genellikle 5. ayda hissetmeye başlarlar. Gebelik sayısı arttıkça, bu süre daha erkene çekilir. Bu hareketlerde farklılık hissedilmesi, doktora gidilmesini gerektirecek bir durumdur. Bu dönemde renkli ultrasonografi yapılarak, bebeğin iç organları ve vücut yapısı incelenmelidir. Anne ve bebek arasında olan kan akımlarının durumu kontrol edilmelidir. Normal gebeliklerde bu;  22-26. haftalar arasında yapılırken, riskli gebeliklerde soruna göre zaman ayarlanmaktadır. Anne adayında çarpıntı şikâyeti varsa, bunun kansızlık nedeniyle olup olmadığı belirlenmelidir. Ayrıca, dahiliye ve kardiyoloji uzmanı tarafından anne adayları kontrol edilerek, bunun kalp hastalığına bağlı olup olmadığı tespit edilmelidir. Anne adayının vücudunda şişmeler oluyorsa, bunun da incelenmesi gerekir. Normalde hormonlarda olan değişim, dokular arasında sıvı tutulmasına sebep olmaktadır. Rahmin büyümesi nedeniyle dolaşımın zorlaşması, bacaklar başta olmak üzere vücutta şişmelere neden olmaktadır. Bu şişmeler gebelik zehirlenmesinden dolayı da oluşabildiğinden, doktora gidilerek gereken tetkiklerin yapılması sağlanmalıdır. Yapılacak idrar tahlilinde protein kaybına bakılarak, anne adayı tansiyon takibine alınmalıdır. Bu dönemde kadında vajinal akıntıların olması, normal kabul edilirken,  akıntının renk özelliğinde koyulaşma, sarı yeşil renk ya da peynirimsi görünüm ve kötü koku olması halinde bunun bir enfeksiyonu işaret etmesi nedeniyle mutlaka doktora gidilerek tedavi ettirilmesi gerekir. Bunlara zamanında müdahale edilmediğinde rahme doğru ilerleme göstereceğinden, suyun erken gelmesi ve erken doğum riski oluşacaktır. Bunların dışında, gebelerin bu dönemde acil olarak doktora gitmesini gerektirecek durumlar oluşabilir. Bu belirtiler ise;

• Vajinadan kanama olması,
• Karın bölgesinde sertleşme ve beraberinde ağrı olması,
• Vajinadan su gelmesi,
• Tansiyon yükselmesi,
• Şiddetli baş ağrısı çekilmesi,
• Bacaklarda ağrı, şişme ve kızarıklık olması,
• Ateşli hastalıklar geçirilmesi,
• Vajinadan iltihaplı akıntı olması ya da sıkça idrara çıkma isteğinin olması.

Gebeliğin son üç aylık döneminde;

Bu dönemde, anne adaylarında hafif ve aralıklarla gelen kasılmalar meydana gelebilir. Bu kasılmalar normal olarak kabul edilmektedir. Doğum öncesinde olan hazırlık kasılmaları olarak görülür. Bebeğin hareketleri sırasında bu şekilde kasılmalar sıkça olur. Bu dönemde anne adaylarının doktor ziyaretleri sıklaşmasına rağmen, bazı durumlarda acil olarak doktora gidilmesi gerekmektedir. Bu durumlar ise;

• Karın bölgesinde kasılmaların ve ağrıların olması halinde,
• Ateşli hastalıkların geçirilmesi,
• Vajinadan kanama ya da su gelmesi halinde,
• Bebekte olan hareketlerde azalma olması,
• Tansiyon yüksekliği ve baş ağrısının bir arada görülmesi,
• Görme hissinde bulanıklık olması,
• Vücutta şişkinliklerin olması halinde, özellikle haftalık 1 kg’dan fazla kilo artışı olması durumunda, acil olarak doktora gidilmelidir.

Doğum zamanı geldiğinde;

Gebelik normal seyrettiği zaman, düzenli yapılacak yürüyüşler, yavaş ve temkinli yapılacak yüzme, evde bisiklet çevirme, uzman gözetiminde egzersizler doğuma yardımcı olacaktır. Gebelerin gebelik süresince aldığı kilolara dikkat etmesi, bu dönemi rahat atlatmasına yardımcı olacaktır. Gebelerin 40. haftası dolmuş olmasına rağmen, doğum sancılarının başlamaması halinde mutlaka doktora gitmesi gerekir. Bu gebelerin üç günde bir NST, haftada bir defa ultrason ile takip edilmesi gerekir. Yapılan takiplerde bebeğin anne karnındaki durumu, suyunun miktarı, solunumunun durumu belirlenmeye çalışılır. Eğer bir sorun tespit edilmezse, 15 gün kadar doğum sancılarının gelmesi beklenir. Hamileliğin 42. haftası dolana kadar doğum sancıları başlamazsa, doktor müdahalesi yapılarak doğumun başlatılması gerekecektir.